Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis gebruiken (on)bewust vaak drie ‘vallen’ om mensen te charmeren. Heb je het vermoeden dat je iemand met narcistische trekken hebt ontmoet? Lees dan deze checklist van Mjon van Oers, auteur van Narcistisch misbruik in de liefde, om jezelf te beschermen.
In dit artikel kun je overal waar ‘hij’ of ‘hem’ staat ook voor ‘zij’ of ‘haar’ lezen.
Hij zal je laten geloven in het sprookje van ‘de ideale liefde’ en je een prachtige relatie voorspiegelen – met alle romantische kenmerken die daarbij horen.
Het gevaarlijke charisma speelt een belangrijke rol bij de narcistische verleidingskunsten en omdat een narcist vaak zo leuk is, word je al snel verliefd. Hij is erotisch, seksueel prikkelend, sluw en slim. Zijn manipulatieve charme maakt het voor hem gemakkelijk om je te imponeren met geld, seks en genegenheid. Hij betovert, idealiseert en is vaak zeer verleidelijk.
Een narcist gebruikt verschillende ‘vallen’ om je te verleiden. Laten we eens kijken hoe de eerste drie eruit zien.
Val 1: ‘de idealiseringfase’
Deze eerste val in de narcistische relatie wordt ook wel ‘de idealiseringfase’ genoemd. Alleen de verleidelijke eigenschappen van narcisme krijg je in het begin te zien, de slechte dingen komen pas veel later. In de eerste fase zal hij de persoon van je dromen zijn. Hij draagt je op handen en zet je op een voetstuk.
In het begin van de relatie zal de aantrekkingskracht door de narcist nog eens extra worden vergroot, doordat hij zich zal voordoen als je soulmate. Dit gaat heel ver. In de eerste fase van de relatie is hij het in alles met je eens. Hij vindt alles leuk wat jij ook leuk vindt. Wat jij eet, vindt hij ook lekker. Hij houdt van dezelfde muziek en hij lacht om dezelfde dingen. Hij zorgt ervoor dat hij je gedrag tot in de puntjes spiegelt. Hierdoor denk je al snel dat je de ideale liefde gevonden hebt.
De relatie zal vaak snel en heftig verlopen, want een narcist maakt meestal grote haast met het bevestigen van de relatie. Hij wil je zo snel mogelijk ‘vastleggen’ door te gaan samenwonen, te trouwen of aan kinderen te beginnen.
Val 2: de ‘devaluatiefase’
Zodra hij het idee heeft dat hij je emotioneel, financieel of praktisch gezien gestrikt heeft, dan zal de narcist de volgende val zetten. De abrupte, gewetenloze devaluatie die je dan te zien krijgt, is een vast onderdeel van het narcistische misbruik.
Alle narcisten idealiseren je in het begin en devalueren je dan plotseling. Tijdens deze devaluatiefase zal de narcist door een reeks vernederende gedragingen je proberen te laten merken dat je niet meer van belang bent voor hem. Hij zal je naar beneden halen, tijdelijk verlaten, hij zal je schaamteloos negeren of zelfs agressief worden. Meestal zonder dat je enig idee hebt wat je verkeerd gedaan hebt waardoor hij ineens zo is veranderd.
Het mooie liefdessprookje van het begin is ineens een verschrikkelijke nachtmerrie.
Zo af en toe zal hij ook de idealiseringfase weer terug laten komen. Dat is om je ervan te overtuigen dat, zolang je hem gewoon zijn zin geeft, hij je zal belonen met liefdevol gedrag.
Juist deze afwisseling zorgt ervoor dat je blijft geloven in het ‘mooie begin van de relatie.’ Je wilt graag die liefdevolle persoon weer terug en zo geef je hem al snel zijn zin. Dit gaat vaak heel subtiel en, zonder dat je het merkt, pas je jezelf steeds meer aan. Je gaat steeds meer je op je tenen lopen en zo geef je steeds meer een stukje van jezelf weg.
Val 3: Sociale isolatie
Een andere val die de narcist gebruikt om je totaal van hem afhankelijk te maken, is om je sociale contacten te saboteren. Hij zal je proberen je te isoleren van sociale steun door kritiek te uiten op vrijwel iedereen die je kent.
Hij is er op uit om je netwerk kapot te maken. Op deze manier garandeert hij jouw exclusieve aandacht.
Hij zal waarschijnlijk ook proberen om een wig te drijven tussen jou en je familie of vrienden. Door deze sociale isolatie bestaat de kans dat je uiteindelijk niemand meer over houdt en zo voel je jezelf nog meer afhankelijk van de narcist.
De Illusie van de ideale narcistische liefde
Een narcist zal jouw gevoelens niet erkennen en in plaats daarvan zal hij je proberen nog meer te manipuleren en devalueren. Wanneer je hem confronteert met zijn gedrag wordt hij boos. Het maakt niet uit hoeveel je van jezelf geeft, het zal nooit genoeg zijn. Het gat in de narcist is zo groot en zo diep, dat het in veel opzichten een bodemloze put is.
Liefde met een narcist is een illusie. Simpelweg omdat de liefde waarop je hoopt er vanaf het begin nooit echt is geweest.
Dit soort ‘liefde’ is er enkel en alleen om in de behoefte van de narcist te voorzien. Hij geeft alleen maar aandacht om aandacht terug te krijgen. Het is berekenend.
Narcistisch patroon
Het lijkt tegenstrijdig, maar hoe meer liefde jij laat zien in de relatie, hoe meer hij je zal misbruiken. Hij minacht namelijk iedereen die voor zijn sluwe trucjes valt, dus ook jou, omdat je voor zijn valse liefde zwicht.
Het is pijnlijk om dit te beseffen, maar het is belangrijk om te begrijpen dat dit een vast narcistisch patroon is en niet vanzelf ophoudt. Jouw liefde ziet hij als een stilzwijgende goedkeuring om je te blijven misbruiken. En zolang jij dat toestaat, zal hij dat ook blijven doen. Begrijp dat dit narcistische patroon niet zal veranderen en dat het je leven onmogelijk moeilijk kan maken.
Een van de meest onbegrijpelijke dingen in een narcistische relatie is het feit dat, hoe meer liefde je geeft, hoe minder liefde je zult ontvangen.
Deze ongelukkige relaties zijn niet bedoeld om aan vast te blijven houden. Er zal een tijd komen dat je het patroon doorziet, om jezelf dan terug te trekken uit de relatie en weer verder te gaan met je eigen leven.
Narcistisch misbruik in de liefde
Wil je meer weten over jezelf herontdekken na narcistisch misbruik en hoe je dat kunt doen?Narcistisch misbuik in de liefde is het nieuwste boek van Mjon van Oers. De 50 vragen en antwoorden in dit boek gaan onder andere in op kenmerken van narcisme, de gedragingen van een narcist, de bijdrage van jouw eigen gedrag en wat je kunt doen om je eigen leven weer terug te krijgen.
Bestel jouw exemplaar op onze webshop Boekenwereld.com voor € 18,50