Zelfkritiek komt veel voor in onze maatschappij, zeker bij vrouwen. Vanwege de natuurlijke overlevingsdrift, zijn we geneigd om te kijken naar anderen, zowel op fysiek gebied als bijvoorbeeld op het gebied van kennis, materiele bezit of status. Lees in dit artikel waarom vooral vrouwen (maar misschien ook mannen) hier last van hebben.
Kloppen de verwachtingen die anderen van je hebben wel?
Hoeveel je je iets aantrekt van de omgeving hangt af van hoe je naar jezelf kijkt. Ben je onzeker over jezelf en bang voor afwijzing, dan doe je waarschijnlijk harder je best om aan verwachtingen te voldoen. Waarom vinden vrouwen dit zo belangrijk?
Boodschap van de maatschappij
Frederike Mewe laat in haar boek Goed zoals je bent zien dat onze neiging om aan andermans verwachtingen te voldoen, vooral komt door de boodschap die we van onze maatschappij ontvangen. In deze maatschappij vinden wij het heel normaal om persoonlijke prestaties en onafhankelijkheid als het belangrijkste te zien. En als je deze doelen niet bereikt, kun je het alleen jezelf kwalijk nemen.
Vrouwen willen het graag goed doen
Dit is een grote reden waarom veel vrouwen zich somber of depressief voelen. Je vraagt je steeds af of je het wel goed doet, of anderen wel tevreden zijn, of je wel voldoende presteert, aardig genoeg bent of je mening voldoende laat horen. We leven op een manier waarvan we denken dat het zo hoort. Van huis uit leren we bepaalde regels en krijgen we normen opgelegd. In eerste instantie worden die regels gesteld door onze ouders, maar op een gegeven moment zijn ze zo geïnternaliseerd dat we ze onszelf opleggen.
Zo-hoort-het-systeem
Veel van onze keuzes maken we onbewust op basis van de verwachtingen van anderen, op basis van wat hoort. Frederike Mewe noemt dat een Zo-hoort-het-systeem. Je doet wat je geleerd hebt. Je houdt je bezig met de buitenwereld en anderen, wat ze van je vinden, wat ze van je verwachten. Hieruit trek je onbewust de conclusie dat dit is hoe het hoort. Het kan je enorm helpen om te kijken hoe jij je hebt aangepast aan het zogenaamde Zo-hoort-het-systeem.
Verwachtingen van anderen
Het Zo-hoort-het-systeem hoeft niet erg te zijn als je er geen last van hebt. Als het aansluit bij jouw normen en waarden en de manier waarop je in het leven wilt staan, is het geen probleem. Dat wordt het wel als je je alleen maar aanpast aan de verwachtingen van anderen, terwijl je dat niet wilt. Het is belangrijk dat je je hier bewust van bent. Verwachtingen spelen zich vaak meer af in ons eigen hoofd dan in het hoofd van iemand anders.
Verwachtingen die niet van jou zijn
Kloppen de verwachtingen die anderen van je hebben wel? Wil je alle verwachtingen die je van jezelf hebt behouden? Misschien verwacht iemand iets van je, maar wil je er niet meer aan voldoen. Om antwoord te krijgen op deze vragen kan het helpen om dit na te vragen aan je omgeving. Er bestaat een kans dat jouw omgeving hier positief op reageert en aangeeft deze verwachtingen niet te hebben. Maar misschien reageren mensen in jouw omgeving wel negatief. Verlies je er een vriendschap door, wil je partner niet meer verder of wordt je ontslagen. Dat is dan pijnlijk, maar niet pijnlijker dan leven naar verwachtingen die niet van jou zijn.
Psychologische processen
Het is zinvol om stil te staan en je bewust te worden van de reden dat je aan verwachtingen probeert te voldoen en jezelf de vraag te stellen of je dat wilt blijven doen. Wat is het ergste dat je kan gebeuren? Dat we dat vaak nog wel erg spannend vinden, komt omdat we last hebben van een Zo-hoort-het-systeem. In het boek Goed zoals je bent toont Frederike Mewe welke psychologische processen hierachter schuilgaan. Ze leert je om jezelf positiever te gaan zien en milder voor jezelf te worden.
Geschreven door Reina Zenden op basis van het boek Goed zoals je bent
Boekentip: Goed zoals je bent
Onze maatschappij dwingt ons streng te zijn voor onszelf, veel ballen tegelijkertijd in de lucht te houden en alles perfect te doen. Hierdoor denken we vaak in negatieve termen over onszelf. Het is een prachtig boek over de psychologie van zelfvertrouwen en het biedt een inkijkje in de therapiekamer: vol persoonlijke verhalen en praktische oefeningen.